بسمه تعالی

سخن نویسنده :

مقدمه :

یکی از سؤالات مهم در شیوه تربیت، هدایت و راهنمایی جوانان و جذب آنان به سوی ارزش‌های دینی این است که آیا در جذب و هدایت آنان بر اصول «عقلی و استدلالی» باید تکیه نمود یا مبنای کار و فعالیت را «فطرت» و درون انسان قرار داد و با تسخیر دل و درون آنان و بیدار ساختن استعداد‌های خدادادی‌شان آنان را به سوی اخلاق و عرفان سوق داد یا مبنای فعالیت را رفتار‌های شرعی و مناسکی قرار دهیم که در این صورت عرصه کار، احکام شرعی و توضیح المسایل می‌شود، یا مدار و محور ،کار تربیت و جذب جوانان به سوی دین را، عواطف و احساسات جوانان قرار دهیم؟
همه می‌دانیم که جوانان از جنبه‌های گوناگون: فردی خانوادگی و جنسی، احوال متنوع روانی و کثرت طلبی‌های مادی و معنوی دارند.
یکی از اندیشمندان در امر تربیت می‌گوید: «جوان‌ها مثل دانه‌های چوب کبریت نیستند که همه یک اندازه و یک شکل باشند و بشود آن ها را قالبی در قوطِی‌های همشکل بسته بندی یا دسته بندی کرد. هر آدمی برای خودش عالمی است»(1)

به بیان دیگر: در امر تربیت و جذاب و هدایت جوانان یا نوجوانان باید از همه عناصر و شیوه ها بهره جست، هم از عقل استفاده کرد ، هم از نقل و حدیث و روایت، هم از اخلاق و عرفان، نیز احساسات و عواطف درونی باید بهره جست، چنان که به بیان احکام شرعی و مناسک عبادی پرداخت، لیکن میزان استفاده از هر یک از این عناصر بر حسب سن و دوره و مایه‌های اولیه تربیتی و حتی خصوصیات شخصی و فردی متفاوت است. نمی‌توانیم در صدد بهره وری از این عناصر را در دورۀ ابتدایی یا دورۀ راهنمایی یا متوسط و بالاتر را یکسان بگیریم.
تبیین اهداف دین و نقش آن در زندگی.

اگر حقیقت دین و نقش آن در خوشبختی انسان و اصلاح معاش و معادش به درستی تبیین گردد، فطرت دین گرا و خدا جویی جوانان آن را به راحتی می‌پذیرند.

پیامبر اکرم(ص) گروهی را به سرپرستی «معاذ بن جبل» جهت ابلاغ دین و تبیین معارف بلند آن به یمن اعزام فرمود، هنگام عزیمت آنان چند نکته را تذکر داد از جمله فرمود:
1 – تا می‌توانید کار را برای مردم آسان کنید.دستور مسازید و تکالیف سختی بر مردم تحمیل نکنید که باعث اذیت و اضطراب خاطرشان شود.
2 – مردم را امیدوار کنید. از دین ناامید و مأیوس نسازید به مردم نوید و بشارت بدهید، در این صورت عزم و اراده گرایش و پیوستن به دین درآنان ایجاد می‌شود، و به کارهای نیک رغبت و علاقه پیدا می‌کند.
درک زبان، منطق و احساسات جوانان
بزرگ‌ترین مشکل رهبری نسل جوان، در نفهمیدن زبان و منطق او، احساسات ویژه و خواسته‌های واقعی و ادراکات خاص جوانی است، بنابر این برای پاسخگویی به نسل جوان و رهبری آنان به سوی دین و ارزش‌های معنوی، ابتدا باید «آنان را شناخت» و احساسات پرشور جوانی‌شان را درک نمود.

شهید مطهری می‌گوید: ابتدا باید نسل جوان را بشناسیم. نسل جوان مزایا و عیب‌هایی دارد، زیرا این نسل یک نوع ادراکات و احساسات دارد که در گذشته نبود، از این جهت باید به او حق داد.در عین حال یک انحرافات فکری و اخلاقی نیز دارد و باید آن‌ها را شناخت و چاره کرد.(2)

شیوه گفتگو و راهنمایی از منظر قرآن کریم:
قرآن کریم برای راهنمایی انسان و هدایت او به سوی ارزش‌های دینی سه روش را متذکر می‌شود:
1 – برخوردها باید حکیمانه و پاسخ ها مستدل و منطقی و سازگار با حکمت باشد.
2 – دلسوزانه، همراه با رأفت و رحمت، و عشق و موعظه حسنه باشد.
3 – گفتگو باید از جدال خصمانه و غرور و خودمحوری به دور باشد پرسش و پاسخ‌ها نیکو، منطقی و اقناع کننده و برای کشف حقیقت باشد.(3)

از نکاتی که در بیان احکام و مسایل شرعی برای جوانان لازم است، این است: تا آن جا که امکان دارد حکمت احکام و مناسک و تعالیم دینی تبیین و تشریح شود تا از روی آگاهی و بینش و بصیرت و با انگیزه قوی‌تر به تعالیم دین روی آورند.

امام صادق(ع) می‌فرماید: «به وسیله عمل خود راهنما و راهبر مردم به سوی فضیلت‌ها شوید و تنها دعوتگر زبانی نباشید».(4)

در حال حاضر با توجه به تغییرات پر شتابی که در عرصه فرهنگ و ادبیات مخاطبین به ویژه بین نسل جوان ایجاد شده، برای جذب جوانان باید ارائه پیام‌ها را متناسب با شعور حاضر و کنونی تنظیم کرد.
نسل کهن، باید در بستر زمان حضور یابد و نیازهای نسل نو جامعه را همواره در نظر داشته باشد. امام علی(ع) بر زمان شناسی در ارائه پیام تأکید ورزیده و فرموده است: «فرزندانتان را به ادب خود مجبور نسازید که آنان پدیده‌های زمان دیگر هستند».(5)
در این وبلاگ سعی بر این شده است که چگونگی ارتقاء سطح بینش و معنویت ، همچنین مسایل مربوط به دوران جوانی مورد بحث وبررسی قرار بگیرد تا انشاء الله جوانان با بهره گیری از این مطالب بتوانند راه و روش صحیح  در جهت رسیدن به اهدافشان را پیدا نمایند.

از همه دوستان و عزیزانی که به این وبلاگ آمده اند ، تقاضا مندم حتما مطالبی را که در قسمت آرشیو(ماه های بهمن و اسفند)  و همچنین در سمت چپ وبلاگ قرار داده شده است را مطالعه نمایند و انشاء الله که کمک نا چیزی از طرف این بنده حقیر به شما بزرگواران باشد.

مطالبی که در ماه بهمن قرار داده شده است ، بیشتر در مورد جوان و ازدواج و همچنین مطالب خوبی در مورد زنان و دختران بحث شده است.

مطالبی که در ماه اسفند قرار گرفته است ، بخشی از آن در سمت چب وبلاگ قرار دارد ( آخرین مطالب ) و ادامه این مطالب در مورد الگوهای جوانی و جوان از منظر بزرگان میباشد که در این بخش نیز مطالب ارزنده ای خدمت شما عزیزان ارائه شده است.

در پایان از همه عزیزانی که بنده را در تهیه مطالب ، جمع آوری و همچنین نویسندگان آنها کمک نموده اند تشکر وسپاس و از خداوند متعال برای همه این عزیزان آرزوی سلامتی و توفیقات روز افزون را خواستارم.

                                                                                           والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

                                                                                                             
پی نوشت:
1 – حداد عادل، آسیب شناسی تربیتی دینی، ج 1، ص 75.
2 – مجله پیوند، شماره 260، ص 18.
3 – نحل (16) ، آیه 125.
4 – سفینه البحار، ج 2، ص 278.
5 - شرح ابن ابی الحدید، ج 20، قصار 102.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: